Yazı: Sertaç Kartal
Kamboçya’da Angkor Thom’un merkezinde yer alan zengin süslemeleri olan bir Khmer tapınağıdır Bayon, ki, şefkat-merhamet olgusu, yaşam çarkı ve Aydınlanma olgusuna adanmış bir tapınaktır. Yani Samsara, Avalokitesvara- Bodhisattva, Budha isimleri ile ifade bulmuş dinamiklerin tapınağa bürünmüş halidir.
12. yy’nin sonları veya 13. Yy’nin başlarında Mahayana Budist Kral Jayavarman VII tarafından devlet tapınağı olarak inşa edilmiştir. Jayavarman ölümünün ardından, sonraki gelen kralların dinlerine göre Hindu ve Theravada Budist inançları doğrultusunda değiştirilmiştir.
Bayon Tapınağı’nın en önemli özelliği merkezi zirve ve etrafındaki 37 kulenin üzerindeki devasa yüz figürleridir. Üç katta, 54 adet lotus çiçeği goncası şeklinde yapılmış kule ve bu kulelerin üstünde dört bir yana bakan 200’ün üstünde dev insan yüzleri ile benzersiz bir Budist Tapınağı. Lotus çiçeğinin goncasına benzetilen piramidal kulelere sahip tapınaklar, ilk defa kral 2. Jayavarman tarafından, tanrıların yaşadığı kutsal Meru dağına atfen yapılmış ve bu model Angkor Wat’da daha sonra yapılan tapınaklar içinde kabul gören model olmuştur.
Beni burada en çok etkileyen merkez kulenin altında yaptığım meditasyon ve yukarı bakınca kulenin ucunda gördüğüm ışık oldu.
Bayon’un merkezindeki zirve ( eskiden altın kaplama olan) kulenin içerisinden yukarı doğru bakıldığında zirvenin ucunda görünen ışık sanki Tanrısal -ilahi bir Sonsuz Işık hissi uyandırmaktadır.
Ruhsal – dinsel- mistik- ruhsal kod taşıyan anlatımlara göre bu görüntüyü yorumlarsak eğer;
alttaki ufak ışık kişisel ruhun ışığı, yukarıdaki ise Tanrısal Sonsuz Işık’tır.
Aralarındaki fark, uzaklık; kişisel ruhun yapacağı ibadet- meditasyon- sevgi ve iyiliklerle (tamamen adanmış manevi-ruhsal- dinsel eylem bütünselliğinin yükseltici etkisiyle – iyi niyetli düşünüş ve davranışın erdemli ağırlığından güç alıp yükselerek) kapanacak ve ikisi zirvede buluşarak Bir olacaklardır.
